Xuất nhập khẩu có thể hiểu đơn giản chính là hoạt động trao đổi mua và bán giữa các mặt hàng quốc tế nói chung. Chúng được coi là một lĩnh vực vô cùng quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình phát triển kinh tế của một quốc gia thậm chí là ảnh hưởng đến sức mạnh của một quốc gia.
Xuất nhập khẩu là gì
Xuất nhập khẩu như nhiều người đã giải thích giản đơn thì chúng là một hoạt động mua bán và trao đổi hàng hoá. Chúng được thực hiện giữa quốc gia này với quốc gia khác hay giữa khu vực này với khu vực khác trên phạm vi toàn thế giới nhằm đem lại lợi ích cho cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp và cả quốc gia.
Nhập khẩu có tên tiếng anh là Import được hiểu là hoạt động đưa hàng hóa từ quốc gia khác nhập vào quốc gia của mình mục đích để phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng trong nước. Ví dụ như nhà nước ta nhập khẩu hàng hóa của Mỹ, Đức, Hàn… vào Việt Nam ta cũng để phục vụ cho nhu cầu mua sắm và sử dụng của người dân.
Xuất khẩu hay còn gọi là Export thì ngược lại với nhập khẩu, xuất khẩu góp phần đưa hàng hóa từ trong nước sản xuất được sang nước ngoài nhằm phục vụ nhu cầu tiêu dùng của các quốc gia khác. Tại Việt Nam chúng ta ngày nay có rất nhiều các mặt hàng được xuất ra nhiều quốc gia khác trên thế giới.
Một vài vai trò quan trọng của xuất nhập khẩu
Xuất nhập khẩu ngày nay đóng vai trò cực kỳ to lớn và quan trọng cho các doanh nghiệp cũng như cho một quốc gia. Chúng có thể đảm bảo phục vụ đầy đủ nhu cầu của người tiêu dùng cũng như thuận tiện cho việc sản xuất một số mặt hàng trong nước nói chung.
Vai trò quan trọng đối với quá trình xuất khẩu
Như chúng ta cũng đã biết thì xuất khẩu đóng góp rất nhiều vai trò hết sức to lớn thể hiện qua một số nội dung sau đây:
- Xuất khẩu tạo ra được nguồn vốn chủ yếu cho quá trình nhập khẩu tạo điều kiện cho việc nhập khẩu những nguyên liệu cần thiết sản xuất trong nước.
- Xuất khẩu làm chuyển dịch cơ cấu kinh tế thành nền kinh tế hướng ngoại.
- Xuất khẩu sẽ tạo ra các điều kiện tốt cho một số ngành liên quan có cơ hội phát triển thuận lợi.
- Xuất khẩu mở rộng thị trường tiêu thụ lớn hơn, cung cấp đầu vào cho quá trình sản xuất và khai thác được tối đa việc sản xuất.
- Xuất khẩu còn tạo ra những tiền đề kinh tế kỹ thuật để đổi mới thường xuyên năng lực sản xuất trong quốc gia đó
Thông qua công cuộc xuất khẩu thì hàng hoá sẽ trên thị trường thế giới sẽ cạnh tranh về giá cả, chất lượng. Xuất khẩu còn đòi hỏi một việc quan trọng là các doanh nghiệp phải luôn đổi mới và hoàn thiện từng công tác quản lý sản xuất, kinh doanh cũng như nâng cao chất lượng sản phẩm.
Đối với quá trình nhập khẩu
Sau đây sẽ là một số vai trò quan trọng trong quá trình xuất khẩu hàng hóa hiện nay:
- Nhập khẩu giúp thúc đẩy nhanh chóng quá trình sử dụng cơ sở vật chất kỹ thuật và giúp chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước thêm vững mạnh.
- Bổ xung kịp thời giúp cân đối nền kinh tế quốc gia, đảm bảo cho sự phát triển cân đối ổn định, khai thác tối đa tiềm năng cũng như khả năng của nền kinh tế vào vòng quay kinh tế.
- Nhập khẩu còn đảm bảo đầu vào cho việc sản xuất hay tạo việc làm ổn định cho người lao động cũng như góp phần cải thiện và nâng cao mức sống của người dân.
- Nhập khẩu còn có vai trò tích cực trong việc thúc đẩy xuất khẩu góp phần nâng cao chất lượng sản xuất các mặt hàng xuất khẩu và tạo nên một môi trường thuận lợi cho xuất khẩu hàng hoá ra thị trường quốc tế nhiều hơn đặc biệt là nước nhập khẩu.
Chúng ta có thể dễ dàng thấy được vai trò của nhập khẩu là hết sức quan trọng đặc biệt là đối với các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam ta. Chúng giúp cho việc cải thiện đời sống kinh tế tốt hơn, thay đổi một số lĩnh vực, nhờ có nhập khẩu mà người dân ta tiếp thu được những kinh nghiệm quản lý cũng như các công nghệ hiện đại nhằm thúc đẩy nền kinh tế phát triển nhanh chóng.
Một vài thuật ngữ cơ bản trong ngành xuất nhập khẩu
Trải qua nhiều năm kinh nghiệm của những người làm nghề đúc kết ra, chúng ta dễ dàng thấy rõ việc còn nhiều kiến thức xuất nhập khẩu. Nhiều thuật ngữ điển hình tưởng như vô cùng đơn giản nhưng có lẽ nhiều bạn vẫn sẽ không hiểu hoặc chưa nắm bắt được kiến thức đó.
Sau đây là một số thuật ngữ quan trong ngành xuất – nhập khẩu này:
- House bill và Master bill: chính là 2 loại vận đơn thường hay gặp trong vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu.
- Bill of lading: Vận đơn hay là danh sách chi tiết hàng hóa được xếp trên tàu chở hàng.
- C&F: là việc đã bao gồm giá hàng hóa và cước phí nhưng không bao gồm bảo hiểm.
- C.I.F: bao gồm luôn cả giá hàng hóa, bảo hiểm và cước phí.
- Cargo: Là hàng hóa vận chuyển bằng tàu thủy hay máy bay.
- Certificate of origin: là loại giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa.
- Container: Thùng đựng hàng có dung tích rất lớn.
- Customs: Thuế nhập khẩu qua các hải quan.
- Customs declaration form: tờ kê khai của hải quan áp dụng.
- Declare: Khai báo hàng hoá để đóng thuế chính xác.
- F.a.s: Đã bao gồm chi phí vận chuyển đến cảng nhưng sẽ không bao gồm chi phí chất hàng lên tàu.
- F.o.b: Người bán sẽ phải chịu trách nhiệm đến khi hàng được chất lên tàu.
- Freight: Hàng hóa bắt đầu được vận chuyển.
Quy trình xuất – nhập khẩu
Bất kể một ngành nghề nào hay một công việc gì cũng sẽ đòi hỏi một quá trình đầy đủ và chính chu để có thể tạo nên được hoạt động suôn sẻ. Xuất nhập khẩu cũng thế, cũng sẽ có những quy trình đầy đủ và tuân theo các quy tắc cũng như từng thời điểm thực tế để có tiền hành thực hiện quy trình đó.
Nghiên cứu thị trường trong lĩnh vực xuất nhập khẩu
Nghiên cứu thị trường nhằm cung cấp một hệ thống thông tin về thị trường chính xác và kịp thời nhất làm cơ sở cho các doanh nghiệp đưa ra những quyết định đúng đắn, đáp ứng được nhu cầu thị trường. Đồng thời đó thông tin thu được từ việc nghiên cứu thị trường còn làm cơ sở để cho doanh nghiệp lựa chọn được đối tác thích hợp đồng hành.
Ngoài ra, xuất nhập khẩu còn làm cơ sở cho quá trình giao dịch, đàm phán hay ký kết hợp đồng và thực hiện hợp đồng có hiệu quả. Doanh nghiệp phải phản ứng linh hoạt, đưa ra những quyết định đúng đắn kịp thời trong quá trình đàm phán giao dịch khi đã có sự nghiên cứu, tìm hiểu rõ các thông tin chính xác và đầy đủ.
Ngoài việc nghiên cứu nắm vững tình hình thị trường trong nước, các chính sách của hoạt động kinh tế đối ngoại thì doanh nghiệp còn phải nắm vững các vấn đề kinh doanh và thị trường nước ngoài. Nghiên cứu thị trường bao gồm cả hoạt động nghiên cứu thị trường trong nước và cả hoạt động nghiên cứu thị trường nước ngoài.
Nghiên cứu mặt hàng xuất – nhập khẩu cũng như nghiên cứu dung lượng của thị trường và các nhân tố ảnh hưởng ví dụ đối thủ cạnh tranh, sự vận động của môi trường kinh doanh. Nghiên cứu thị trường nước ngoài bao gồm các hoạt động như: nghiên cứu kỹ nguồn cung cấp hàng hóa uy tín trên thị trường quốc tế hay nghiên cứu giá cả các nơi ngoài quốc tế,…
Lập phương án kinh doanh xuất nhập khẩu
Sau khi đã hoàn thành xong cơ sở nghiên cứu thị trường đúng đắn thì sau đó sẽ tiến hành lập phương án kinh doanh hàng xuất – nhập khẩu. Phương án kinh doanh là một kế hoạch để hành động cụ thể cho một giao dịch nhằm trao đổi mua bán hàng hóa hoặc dịch vụ.
Phương án kinh doanh còn là cơ sở cho các cán bộ nghiệp vụ thực hiện đúng các nhiệm vụ, phân chia một số mục tiêu lớn sang một số các mục tiêu nhỏ cụ thể để lãnh đạo được doanh nghiệp quản lý và điều hành liên tục, chặt chẽ. Lập phương án kinh doanh bao gồm một vài bước chủ yếu sau:
- Nhận định tổng quát sơ qua về thị trường và tình hình biến động của thị trường.
- Đánh giá đúng chính xác khả năng của một doanh nghiệp.
- Xác định thị trường và xác định đúng lượng khách hàng tiêu thụ.
- Xác định được mặt hàng xuất – nhập khẩu cũng như số lượng và giá cả mua bán.
- Xác định tính hiệu quả trong kinh tế của các phương án kinh doanh và đề ra các biện pháp thực hiện chúng.
Giao dịch, đàm phán và ký kết hợp đồng trong ngành
Giao dịch là bước thực hiện đầu tiên để đi vào ký kết xuất nhập khẩu, sau các giai đoạn trên thì bước tiếp theo doanh nghiệp cần phải tiến hành tiếp cận trực tiếp với đối tác để tiến hành các giao dịch mua bán. Giao dịch mua bán bao gồm các bước như hỏi giá, chào hàng và báo giá, đặt hàng, chấp nhận thanh toán hoặc xác nhận.
Đàm phán là công việc nhằm bàn bạc hay trao đổi với nhau các điều kiện mua bán giữa người bán với người mua để đi đến thống nhất ký kết các bản hợp đồng. Đàm phán thường có các hình thức như đàm phán qua thư tín, đàm phán qua điện thoại thậm chí là đàm phán bằng cách gặp trực tiếp.
Ký kết hợp đồng là giai đoạn người bán và người mua đã thống nhất xong với nhau về các điều kiện trong mua bán thì sẽ tiến hành ký kết hợp đồng gọi là mua bán ngoại thương. Hợp đồng mua bán ngoại thương có thể coi như là đã ký kết và chúng có hiệu lực khi phải được đảm bảo các điều kiện trên đã hoàn thành xong.
Nhân viên ngành xuất nhập khẩu làm công việc gì?
Nhân viên xuất nhập khẩu hay còn được nói đến các vị trí công việc khác nhau trong nghề xuất – nhập khẩu. Nghề xuất khẩu và nhập khẩu cũng có những nét rất đặc trưng so với ngành nghề khác và nó liên quan đặc biệt nhiều đến quá trình vận chuyển hàng hóa. Trong đó phải kể đến những vị trí nổi bật như sau:
- Nhân viên Sale trong khâu xuất khẩu.
- Nhân viên Purchasing – Mua hàng, thanh toán quốc tế.
- Nhân viên chuyên sale trong lĩnh vực Logistics.
- Nhân viên chuyên về các vấn đề hải quan và thuế xuất nhập khẩu.
- Nhân viên thuộc hiện trường Ops
Ngoài ra còn có những công việc khác liên quan đến nghề xuất – nhập khẩu, mỗi công việc khác nhau bạn cần trau dồi những kỹ năng và kiến thức khác nhau. Tuy thế thì đây cũng là nghề vô cùng vất vả và có nhiều áp lực, đòi hỏi sự tỉ mỉ và độ chính xác cao.
Kiến thức cơ bản cần nắm rõ về xuất nhập khẩu
Kiến thức cơ bản quan trọng trong xuất – nhập khẩu đó là hợp đồng mua bán ngoại thương là sự thỏa thuận giữa các bên mua bán, chuyển giao các loại chứng từ có liên quan đến hàng hóa cũng như quyền sở hữu hàng hóa, bên mua phải thanh toán tiền hàng và nhận hàng.
Để có thể hoàn thành tốt công việc của một nhân viên trong ngành xuất nhập khẩu bạn phải cần nắm rõ một số kiến thức bổ ích sau:
- Giao nhận vận tải quốc tế là hình thức bạn cần nắm về vận tải và biểu phí vận chuyển, sân bay và các chứng từ quốc tế.
- Chứng từ xuất nhập khẩu là yếu tố không thể thiếu để chứng minh được nguồn gốc hàng hóa của các cửa hàng.
- Thủ tục hải quan là loại thủ tục cần thiết để cho các lô hàng có thể qua được cửa hải quan, vì vậy bạn phải cần nắm được các chính sách cũng như các thông tư quan trọng.
Kết luận
Xuất nhập khẩu ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển kinh tế, chính trị và sức mạnh của cả một quốc gia nên vì thế chúng được xem là một nghiệp vụ thương mại quan trọng. Trong bối cảnh các hoạt động thương mại trên thế giới ngày càng phát triển thì các hoạt động xuất khẩu và nhập khẩu cũng tăng trưởng kéo theo không ngừng. Hy vọng qua bài viết mọi người sẽ hiểu hơn về mảng kiến thức này.